زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ملاک‌های برگزیدگی (قرآن)





ملاک‌های برگزیدگی با توجه به آیات قرآن عبارتند از:


۱ - استغاثه



استغاثه یونس علیه‌السّلام در شکم ماهی، ملاک برگزیدگی وی:
«فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نَادَى وَهُوَ مَكْظُومٌ • فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِينَ؛اکنون که چنین است صبر کن و منتظر فرمان پروردگارت باش، و مانند صاحب ماهی (یونس) مباش (که در تقاضای مجازات قومش عجله کرد و گرفتار مجازات ترک اولی شد) در آن زمان که با نهایت اندوه خدا را خواند. ولی پروردگارش او را برگزید و از صالحان قرار داد.»

۲ - اطاعت



اطاعت خاضعانه ابراهیم علیه‌السّلام ملاک برگزیدگی وی از جانب خداوند:
۱. «وَمَن يَرْغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلاَّ مَن سَفِهَ نَفْسَهُ وَلَقَدِ اصْطَفَيْنَاهُ فِي الدُّنْيَا ... • إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ؛جز افراد سفیه و نادان، چه کسی از آیین ابراهیم، (با آن پاکی و درخشندگی،) روی گردان خواهد شد؟! ما او را در این جهان برگزیدیم ... در آن هنگام که پروردگارش به او گفت: اسلام بیاور! (و در برابر حق، تسلیم باش! او فرمان پروردگار را، از جان و دل پذیرفت و) گفت: در برابر پروردگار جهانیان، تسلیم شدم.»
۲. «إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلّهِ ... • شَاكِرًا لِّأَنْعُمِهِ اجْتَبَاهُ ...؛ابراهیم (به تنهایی) امتی بود مطیع فرمان خدا ... شکرگزار نعمتهای پروردگار بود خدا او را برگزید....»

۳ - انابه



انابه و توجه به خدا، زمینه برگزیده شدن بندگان از سوی خداوند برای گرایش به دین توحید:
«شَرَعَ لَكُم مِّنَ الدِّينِ ... كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَن يُنِيبُ؛آیینی را برای شما تشریع کرد ... و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت می‌کنید! خداوند هر کس را بخواهد برمی گزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت می‌ کند.»

۴ - توانایی



توانایی جسمی طالوت، معیار گزینش وی از جانب خداوند:
«وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا ... قَالَ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ...؛و پیامبرشان به آنها گفت: خداوند (طالوت) را برای زمامداری شما مبعوث (و انتخاب) کرده است. ... گفت: خدا او را بر شما برگزیده، و او را در علم و (قدرت) جسم، وسعت بخشیده است....»

۵ - توحید



توحید و یکتاپرستی ابراهیم علیه السلام، معیار برگزیده شدن وی از ناحیه خداوند:
«إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ • شَاكِرًا لِّأَنْعُمِهِ اجْتَبَاهُ وَهَدَاهُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ؛ابراهیم (به تنهایی) امتی بود مطیع فرمان خدا خالی از هر گونه انحراف و از مشرکان نبود. شکرگزار نعمتهای پروردگار بود خدا او را برگزید و به راه راست هدایت نمود.»

۶ - شکرگزاری



شکرگزاری ابراهیم علیه‌السّلام از نعمتهای خداوند، ملاک برگزیدگی وی:
ا«إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ ... • شَاكِرًا لِّأَنْعُمِهِ اجْتَبَاهُ ...؛ابراهیم بود ... شکرگزار نعمت‌های پروردگار بود خدا او را برگزید....»

۷ - علم



برگزیدگی طالوت از طرف خداوند، با توجه به توانایی علمی وی:
«وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا ... قَالَ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ...؛و پیامبرشان به آنها گفت: خداوند (طالوت) را برای زمامداری شما مبعوث (و انتخاب) کرده است. ... گفت: خدا او را بر شما برگزیده، و او را در علم و (قدرت) جسم، وسعت بخشیده است....»

۸ - پانویس


 
۱. قلم/سوره۶۸، آیه۴۸.    
۲. قلم/سوره۶۸، آیه۵۰.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۹، ص، ۶۴۶.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۱۳۰.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۳۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۴۶۰.    
۷. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۰.    
۸. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۱.    
۹. شوری/سوره۴۲، آیه۱۳.    
۱۰. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۸، ص، ۳۷.    
۱۱. بقره/سوره۲، آیه۲۴۷.    
۱۲. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۰.    
۱۳. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۱.    
۱۴. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۰.    
۱۵. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۱.    
۱۶. طباطبایی، محمدحسن، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۲، ص۵۳۰.    
۱۷. بقره/سوره۲، آیه۲۴۷.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص ۲۳۷.    


۹ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۲۲۸، برگرفته از مقاله «ملاک‌های برگزیدگی».    


رده‌های این صفحه : برگزیدگی | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.